ถาม อาการปวดกล้ามเนื้อที่เกิดหลังจากที่เราไปออกกำลังมากๆ ยกของหนักๆ เป็นเรื่องที่เข้าใจได้
แต่ว่า ทำไม แค่นั่งทำงานเฉยๆมันทำให้เกิดอาการสาระพัดปวด ได้ไง ไม่ว่าจะปวดคอ บ่าไหล่ ฟังดูไม่มีเหตุผลเลย
ตอบ มันมีโรค โรคหนึ่ง… เป็นโรคจากการที่กล้ามเนื้อถูกทำให้บาดเจ็บสะสมทีละนิด ต่อเนื่อง จากท่าทางการนั่ง การยืน การก้มที่ไม่เหมาะสม การบาดเจ็บของกล้ามเนื้อนี้แหละครับมัน ทำให้สายใยกล้ามเนื้อเล็กๆในมัดกล้ามเนื้อส่วนนั้นขมวดกันเป็นปม หดตัว หนาตัว เป็นก้อน จน คุณหมออาจจะคลำได้ ขนาด เม็ดถั่ว หรือนิ้วโป้งเลย ก้อนเล็กๆ นี้แหละค่ะ เค้าเรียกมันมา trigger point หรือ จุดกดเจ็บ เป็นตัวการทำให้เกิดอาการปวดเรื้อรัง
ถาม อ้าว…แล้วกล้ามเนื้อถูกทำให้บาดเจ็บตอนนั่งเฉยๆ มันไปบาดเจ็บตอนไหน?
ตอบ ลองนึกภาพท่านั่งตอนที่เรานั่งทำงานกันในรูปนะค่ะ
รูปแรก คนนั่งก้มคอ การก้มคอนี่แหละค่ะ ต้นเหตุปัญหา การก้มคอทำให้น้ำหนักศรีษะลงไปกดที่กล้ามเนื้อ หรือ กระดูกคอมากกว่าการนั่งคอตรง ยิ่งก้มมาก น้ำหนักก็ยิ่งลงไปกดที่กล้ามเนื้อต้นคอมาก กล้ามเนื้อก็ต้องแบกน้ำหนักศรีษะมากขึ้น ก็เหมือนกล้ามเนื้อคอต้องแบกอะไรหนักๆเกินกำลัง ทีนี้พอเราอยู่ในท่านี้นานๆ เช่น นานกว่า5ชั่วโมง กล้ามเนื้อคอ ก็เริ่มค่อยๆเกิดการบาดเจ็บสะสม จนเกิด จุดกดเจ็บ หรือ trigger point ขึ้นมา บริเวณต้นคอ เราเรียกโรคนี้ว่า ออฟฟิศ ซินโดรม
ภาพบน แสดงน้ำหนักศรีษะที่กดลงมา เวลาที่เราก้ม60องศา น้ำหนักกดลงมาที่กล้ามเนื้อ หรือ กระดูกคอถึง 28กิโลกรัม ในขณะที่เรานั่งคอตรง น้ำหนักที่กดลงมา มีแค่ 4.5 กิโลกรัม หายไป10เท่า ลองนึกภาพตามนะค่ะ กล้ามเนื้อคอที่ต้องแบกน้ำหนักมากๆนานๆ ก็ย่อมบาดเจ็บตามมา
ถาม แสดงว่า เราจะหาย หรือไม่หายปวด ก็อยู่ที่ว่าเราจะคลาย หรือจัดการ จุดกดเจ็บ หรือ trigger pointนี้ยังไง?
ตอบ ใช่เลยค่ะ ในภาพข้างบน แสดงภาพกล้ามเนื้อที่คอ บริเวณที่เป็น จุดกดเจ็บ trigger point พอขยายภาพกล้ามเนื้อบริเวณที่เกิด จุดกดเจ็บ จะเห็นเส้นใยกล้ามเนื้อเล็กๆ โดย กลุ่มของเส้นใยกล้ามเนื้อบางส่วนมีการขมวด หดตัว เป็นปม เส้นใยที่ขมวดเป็นปมหลายๆเส้นใย ก็รวมกันจนเกิดเป็นก้อน ให้คุณหมอ คลำเจอได้
ถาม จุดกดเจ็บ นี้ ทำให้เราเจ็บตรงจุดนี้เท่านั้น?
ตอบ ไม่ใช่ค่ะ ตรงข้ามกันเลย จุดกดเจ็บนี้ บางทีเราก็อาจจะไม่ได้เจ็บที่จุดนี้ แต่จุดกดเจ็บนี้ กลับไปก่อให้เกิดอาการปวดร้าวไปที่ส่วนอื่น เช่นปวดร้าวลงมาบ่าไหล่, ร้าวขึ้นขมับศรีษะ, ร้าวไปกราม อยู่ที่ว่า จุดกดเจ็บนั้น เกิดขึ้นบริเวณไหนของร่างกาย นอกจากนี้ ยังทำให้กล้ามเนื้อส่วนนั้นตึงตัว เหยียดออกได้น้อยลง, กล้ามเนื้อทำงานได้ลดลง
ถาม จุดกดเจ็บนี้ เกิดตรงไหนได้บ้าง?
ตอบ เกิดได้ที่กล้ามเนื้อส่วนไหนของร่างกายก็ได้ค่ะ อยู่ที่ว่า การใช้ท่าทาง ไม่ว่าจะเป็นตอน ยืน นั่ง นอน ก้ม ที่ผิดท่านานๆ จนก่อให้เกิดการบาดเจ็บสะสมที่กล้ามเนื้อนั้นซ้ำๆ
ครั้งหน้าจะได้มาเล่าต่อนะค่ะว่า โรค ออฟฟิศ ซินโดรม นี้ เค้าตรวจรักษากันอย่างไร
นักกายภาพบำบัด ประจำ
ชีวา บางใหญ่ นนทบุรี