“คุณพ่อ เป็น ไตวาย เข้า โรงพยาบาลฉุกเฉิน ด้วยอาการหอบจาก น้ำท่วมปอด จะมีวิธีรักษาหายไหม?”
ผู้ป่วยไตวาย ที่มีตัวโรคไตที่ทรุดตัวลง และตัวโรคเริ่ม เข้าสู่ระยะท้ายๆ ซึ่งเป็นระยะที่ ไตทั้งสองข้าง กำลังจะหยุดทำงานโโยสิ้นเชิง ผู้ป่วยบางคน พบว่ามีอาการของน้ำท่วมปอดบ่อยขึ้น ต้องเข้าออกโรงพยาบาลด้วยอาการเหนื่อยบ่อยขึ้น ในบทความนี้ จะเล่าว่า อาการ น้ำท่วมปอด มีอาการอย่างไร? แล้ว ทำไม ผู้ป่วยไตวาย ต้องมีภาวะ น้ำท่วมปอด แทรกซ้อน อะไรคือ สาเหตุ
อาการของน้ำท่วมปอดเป็นยังไง ?
อาการของน้ำท่วมปอดมีทั้งแบบค่อยๆแสดงอาการ และก็แบบ แสดงอาการออกมาทันที จนหลายคนต้องมา โรงพยาบาลอย่างฉุกเฉิน อาการที่สำคัญก็คือ อาการเหนื่อยง่ายผิดปกติ หลังเท้าบวม น้ำหนักมากขึ้นผิดปกติภายในเวลาอันสั้น เช่น น้ำหนักเพิ่มขึ้น วันละ 1กก บางคนเป็นมากจนมีอาการเหนื่อยหายใจเร็วทั้งที่ตัวเองก็อยู่เฉยๆ จนกระทั่งเหนื่อยหอบกลางดึก หรือ นอนราบไม่ได้ เพราะเวลานอนราบจะยิ่งหายใจลำบากขึ้น จนต้องใช้การนั่งหลับในกลางคืน อาการเหล่านี้ เป็นอาการของ…น้ำท่วมปอด
น้ำท่วมปอด มีสาเหตุมาจากอะไร?
น้ำท่วมปอด ชื่อก็บอกแล้วว่า มีน้ำในปอดมากเกินไป หลายคน อาจจะเข้าใจว่า น้ำท่วมปอดเป็นเพราะ ดื่มน้ำมากเกินไป ซึ่งก็อาจจะเป็นสาเหตุ หนึ่งใน ผู้ป่วยที่ไตไม่ทำงานจน ไม่มีปัสสาวะออก พอ ผู้ป่วยดื่มน้ำมากกว่า จำนวนปัสสาวะที่ออกในแต่ละวัน ก็ทำให้ ปริมาณ น้ำในร่างกาย มากเกินแล้วสะสมในปอด แต่ ใน ผู้ป่วยไตวาย หลายๆคน ที่ยังมีปัสสาวะอยู่ มีการจำกัดน้ำดื่ม อย่างดี แต่ก็ยังเกิดน้ำท่วมปอด ที่เป็นเช่นนี้ก็เำราะว่า น้ำท่วมปอด มิได้เกิดจากเฉพาะการดื่มน้ำที่มากเกินไป แต่มีสาเหตุมาจาก โรคหัวใจ
การทำงานของหัวใจ ที่มีปัญหา หรือที่เรียกว่า หัวใจล้มเหลว
การทำงานของหัวใจที่มีปัญหา ก็เพราะว่า หัวใจไม่สามารถบีบตัวไล่เลือดให้ออกจากหัวใจได้ทัน จนเลือดคั่งค้างในหลอดเลือดในปอดมาก จนน้ำรั่วเข้าไปในเนื้อปอด
การที่ ผู้ป่วยไตวาย เกิด น้ำท่วมปอด ก็แสดงว่า มีภาวะบางอย่างที่ทำให้ หัวใจมีปัญหาในการทำงาน จนเกิดการคั่งค้างของเลือดในปอด เช่น ผู้ป่วยมี โรคหลอดเลือดหัวใจร่วมด้วย, ผู้ป่วยมี โรคกล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง มีภาวะแทรกซ้อนบางอย่างที่เกิดจาก โรคไตวายจนทำให้การทำงานของหัวใจแย่ลง ดังนั้น การเกิดน้ำท่วมปอดจึงเป็นสัญญาณเตือนผู้ป่วยไตวาย ถึงอันตรายที่กำลังจะเกิดขึ้นตามมา อันตรายที่ว่ามีดังนี้…
1 คุณอาจจะมีโรคหลอดเลือดหัวใจตีบร่วมด้วย
เป็นที่ทราบกันดีว่า โรคไตวายมีสาเหตุมาจาก เบาหวาน ความดันสูง ซึ่ง ทั้งสองภาวะนี้ ก็เป็นตัวทำลายหลอดเลือดหัวใจด้วย ดังนั้น ผู้ป่วยไตวายเรื้อรัง มากกว่าครึ่งก็มักจะมีปัญหาหลอดเลือดหัวใจตีบร่วมด้วย ซึ่งเมื่อหลอดเลือดหัวใจเกิดการตีบขึ้นมา ก็ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด การทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจก็ลดลง จนเกิดน้ำท่วมปอดตามมา
2. หัวใจมีการทำงานลดลงจาก โรคไตวายที่มีความรุนแรงมากขึ้น
หัวใจกับไต เป็นอวัยวะที่ทำงานประสานกันตลอดเวลา ยามที่ไตป่วยทำงานลดลง ก็จะมีผลกระทบส่งไปที่หัวใจ ทำให้หัวใจทำงานลดลงตามไปด้วย กล่าวคือเวลาที่ไตทำงานลดลง ก็จะเกิดการคั่งค้างของน้ำและเกลือแร่ในหลอดเลือด เกิดการแปรปรวนของฮอร์โมนต่างๆ สิ่งเหล่านี้ก็จะทำให้หัวใจทำงานลดลงจนเกิดน้ำท่วมปอดในที่สุด ในขณะเดียวกัน การเกิดภาวะน้ำท่วมปอด ก็ส่งผลให้เลือดที่ไปเลี้ยงไต ลดลงตามไปด้วย ยิ่งทำให้ไตวายและเสื่อมมากขึ้น
3. ไตกำลังวายมากขึ้น
ผู้ป่วยไตวาย ระยะท้ายๆ จะพบว่าเกิดภาวะน้ำท่วมปอด ได้บ่อยมากกว่า ผู้ป่วยไตวายระยะแรก สาเหตุส่วนหนึ่งเป็นเพราะการขับน้ำ ขับเกลือ ที่จะต้องถูกขับทิ้งทางปัสสาวะนั้นลดลง โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ไม่ได้ควบคุมการรับประทาน อาหารเค็ม หรือ ปริมาณน้ำ ให้เหมาะสม ก็ย่อมที่จะเกิด ปริมาณน้ำและเกลือ ในร่างกายสูงมากขึ้น ทำให้หัวใจไม่สามารถบีบตัวไล่เลือดได้ทัน จนเกิดน้ำท่วมปอดตามมาในที่สุด
4. ภาวะแทรกซ้อนที่มากับโรคไตวายมีความรุนแรงมากขึ้น
ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากไตวายและส่งผลทำให้เกิดน้ำท่วมปอด ที่สำคัญก็คือ ภาวะ ซีด, ความดันสูงที่ควบคุมไม่อยู่, การติดเชื้อในกระแสเลือด ปัจจัยเหล่านี้ ส่งผลให้ หัวใจต้องทำงานหนักขึ้น หัวใจเต้นเร็วขึ้น เร็วจน ระยะเวลาของจังหวะการบีบตัวของหัวใจสั้นลง จนความดันในปอดสูงขึ้น ทำให้เกิดน้ำท่วมปอดในที่สุด
ดังนั้น การหาสาเหตุของ น้ำท่วมปอด จึงเป็น กุญแจสำคัญ ที่จะ ป้องกันไม่ให้ ผู้ป่วยไตวาย เกิด น้ำท่วมปอดซ้ำขึ้นมาอีก
นพ.วิโรจน์ ตันติโกสุม
ชีวา บางใหญ่ นนทบุรี
ศูนย์พักฟื้นผู้ป่วย และ ผู้สูงอายุ
คลินิกกายภาพบำบัด
ศูนย์ไตเทียม และ ผ่าตัดเส้นฟอกไต
เวปไซด์ ชีวา www.chewa.co.th
เดินทางมา ชีวา https://goo.gl/maps/CgcGgE6uieUn1naM9
คุยกับเรา ชีวา https://lin.ee/k8UqBKr
ชีวา เป็นศูนย์บริการทางการแพทย์ ตั้งอยู่ใน ซอยกันตนา บางใหญ่ นนทบุรี
การบริการประกอบไปด้วย
ศูนย์พักฟื้น และ ดูแลผู้สูงอายุ แบบพักรายเดือน เพื่อ ดูแลทางการพยาบาล, ทำกายภาพบำบัด, รอฟอกไตทางหลอดเลือด , ดูแลการล้างไตทางหน้าท้อง
ศูนย์ฟื้นฟูอัมพาตและ คลินิกกายภาพบำบัด
ศูนย์ไตเทียม หรือศูนย์ฟอกไต โดยผู้ป่วยสามารถใช้สิทธิประกันสังคม หรือ บัตรทอง ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการฟอกไต
คลินิกผ่าตัดเส้นฟอกไต โดยศัลยแพทย์เฉพาะทางด้านหลอดเลือด ผู้ป่วยสิทธิประกันสังคม สามารถเบิกได้ตามสิทธิ
คลินิกโรคหัวใจ
Key word
ชีวา , ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ , ศูนย์ไตเทียม , ศูนย์ฟอกไต , ไตวาย , ฟอกไตไม่เสียค่าใช้จ่าย , คลินิกกายภาพบำบัด , คลินิกโรคหัวใจ , คลินิกกายภาพบำบัด , ฟอกไตทางหลอดเลือด , ล้างไตทางหน้าท้อง, ทำเส้นฟอกไต , ฟอกไตบัตรทอง, คลินิกผ่าตัดเส้นฟอกไต, อัมพาต